Kültürel Durum:

İlçemizde, erken kalkolitik çağdan  başlayarak  Bizans  dönemine  kadar  uzanan  çok  önemli arkeolojik verilere ulaşılmıştır. Bu tespit ve çalışmalar arasında Ege Bölgesi Arkeoloji Kronolojisine yeni bir boyut kazandıran Ulucak Höyük çalışmaları ayrı bir öneme  sahiptir. Ayrıca Çambel Köyü civarında İlydia geleneğinde birçok tümülüs bulunmaktadır.

İlçemizin bu tarihi değerleri yanında ormanlarla kaplı dağları, yaylaları, piknik alanları, tarihi kalıntıları ile çok zengin kültür ve tabiat varlıklarına sahiptir.                       

Nüfusun Sektörel Dağılımı ve Yaş Grupları:

Kemalpaşa’da nüfusun yapısal özellikleri sanayileşme sürecinin sonucu olarak değişim yaşamaktadır. Yılların tarım kasabası olan Kemalpaşa sanayi ile bu kimliğinden uzaklaşmıştır. 1990 verilerine göre nüfusun %33’ü sanayide, %49,2’si hizmetlerde, %17,8’i tarımda çalışmaktadır. Demografik etkiler bununla da sınırlı kalmamakta, sanayinin geliştiği bazı köylerde cinsiyete göre sektörel dağılım erkeklerin lehine artmaktadır. Nüfusun yaş yapısı göçle değişmiş, çocuk ve yetişkin nüfusu artarken yaşlı nüfus oranı aynı hızda artış göstermiştir.

KEMALPAŞA TARİHİ

Antik Dönem

Kemalpaşa da Bizans döneminden kalma kale ve surları ile düzlükte bahçeler içinde bir Bizans sarayı yükselmektedir. Roma döneminden bu yana Nymphaion olarak anılan bu yerleşim bölgesi sonradan Nif ve günümüzde de Kemalpaşa olarak anılmaktadır. Nymphaion kelimesinin kökeninin Luwi kökenli olduğu tahmin edilmekle beraber Helenistik dönemde ‘’Nympha’’dan türetildiği açıktır. Nympheler mitolojide sularla ilgili bir çeşit tanrıça olarak geçerler. Suların ve ağaçların bol bulunmasından dolayı buraya su perilerine adanmış tapınak anlamına gelen Nymphaion denilmiştir.  Burada Akadlar, Hititler, Helenler, Lidyalılar, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Türkler hüküm sürmüştür. Kemalpaşa tarihi geçmişi M.Ö. 13. yüzyıla dayanmaktadır. İlçe yakınlarındaki Karabel geçidinde M.Ö. 13. yüzyıla ait Hititlerden kalma iki savaşçı kabartması bulunmaktadır.

Kemalpaşa ilçesinin tarihteki adı, Yunanca’da gelin anlamına gelen  “Nif” olmuştur. İlçenin bu adı almasında yaz kış yeşillikler içinde olması, özellikle  bahar  aylarında  kiraz  ve meyve ağaçlarının çiçek açması ile bir gelin  görünümünü alması etkili olmuştur.

İlçemiz Smryna (İzmir) Kenti ile İlydia (Sardes) arasında bir geçiş noktası olması nedeniyle antik çağlarda birçok yerleşime sahne olmuş, özellikle Bizans ve Osmanlı dönemlerinde dikkate değer boyutta iskân görmüştür.

Türk Hâkimiyeti Dönemi

Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde İlçemiz hakkında şu bilgiye yer vermiştir. “Kalesi yalçın bir kaya üzerinde, 5 köşeli, 2 kapılı, 200 adımlık içindeki ve altındaki kubbelerden akan soğuk sular vardır. İçinden elini uzatıp bir iki tas su çıkarmak mümkün değildir.”

Kemalpaşa Merkez yerleşiminde yer alan Çarşı Camii kapısındaki taşın üzerinde ise “1306 sabahın hıfzı leyhinde (gece yarısı) yandı, bu çarşı” diye yazdığından ilçenin 1890 yılında büyük bir yangın geçirdiği anlaşılmıştır.

Kemalpaşa Yöresindeki Tarihi Yerler

Kemalpaşa Torbalı karayolu üzerinde kaya kabartma Karabel Kaya Kabartmasıdır. Tarihçi Heredotos’a göre bu kabartmada betimlenen kişi Mısır Kralı Sesotris’dir.

Ulucak Höyük

Mimari özellikleri ve küçük buluntuları ile kültür tarihinin aydınlatılmasına katkıda bulunan en eski yerleşimlerden birisi olan Ulucak Höyük,  ilk olarak 1960 yılında İngiliz Araştırmacı David French tarafından tespit edilmiştir.  İlk kez 1995 yılında İzmir Arkeoloji Müzesi başkanlığında, Ege Üniversitesi- Arkeoloji Bölümü Öğr. Üyesi Prof.Dr. Altan ÇİLİNGİROĞLU’nun bilimsel danışmanlığında başlatılan kazılar halen devam etmektedir. Höyük ve Mezarlık olmak üzere iki alanda çalışma gerçekleştirilmiştir. Yürütülen kazı çalışmaları ışığında en eski yerleşim günümüzden 8000 yıl öncesine tarihlenmektedir.  Geç Neolitik, Erken Tunç Çağ, Orta ve Geç Tunç Çağ ve Geç Roma-Erken Bizans olmak üzere dört kültür katı ve bu kültürlere ait mimari katlar tespit edilmiştir. Geç Neolitik Dönem adı verilen dönemde yoğun olarak yerleşilmiş ve düzenli plan veren köy yerleşimine ait mekânlar, işlikler açığa çıkartılmıştır.  Yerleşim ani bir yangınla terk edildiği için o günkü yaşamı olduğu gibi yansıtan buluntular yapıların içinde ele geçmiştir.  Pişmiş toprak; kemik ve taş eserler açısından oldukça zengin buluntular gün ışığına çıkartılmıştır.

 Mezarlık alanına Erken Tunç Çağı ve Orta Tunç Çağı olmak üzere  iki ayrı dönemde  gömü yapıldığı tespit edilmiştir.  Küplerin veya çömleklerin içerisine ölülerin konulması şeklinde gömü yapılmıştır. Ulucak Mezarlığı, Anadolu’nun batısında Erken Tunç Çağı’na ve Orta Tunç Çağı’na ait höyük yerleşmesi ile mezarlığın bir arada kazıldığı merkez olması açısından önem arz etmektedir.

Karabel Anıtı

Karabel’deki bu anıt bazı bilim adamlarınca Hititlerin Batı Anadoludaki egemenliğinin bir kanıtıdır. Nitekim Hitit kralı IV. Tuthaliya’nın, Lydia’yaya da  o zamanki adıyla  Assuwa bölgesine karşı birkaç sefer düzenlendiğini biliyoruz. Bu düşünceler kabartmanın IV.Tuthaliya  ait olduğu da ileri sürülmüştür ve yaklaşık olarak M.Ö 1200 yıllarında yapılmıştır.  Karabel anıtı geçidin batısında düzgün bir kaya üzerine oyulmuş bir niş içerisinde sağ ayağını ileriye uzatmış bir durumda , tipik Hitit giysileri içinde canlandırılmış bir erkek figürü alçak kabartma tekniğinde işlenmiştir.  Sağ omzunda bir yay , sol elinde ucu yere bakan bir kılıç vardır.  Yüksekliği yaklaşık 2.5 m eni ise 1.5 m olan kabartmada hiyeroglif  yazıyla yazılmış bir yazıt varsa da  aşınmış olduğu için kabartmanın kesin olarak hangi kral tarafından  yaptırıldığı bilinmemektedir. 

İlçedeki Turizm işletme Belgeli Tesis Listesi

BASİT KONAKLAMA BELGELİ TESİS LİSTESİ