GÜNEY EGE ZEYTİNYAĞLARI

Ürünün Adı: Zeytinyağı

Coğrafi İşaret: Güney Ege Zeytinyağları

Coğrafi İşaretin Türü:Menşe Adı

R.G. Yayın Tarihi:29.07.2004

Tescil Tarihi:29.07.2004

Coğrafi Sınırları: İzmir- Foça, Menemen, Kemalpaşa, Ödemiş, Tire, Torbalı, Bayındır, Selçuk, Aydın- Kuşadası, Ortaklar, Germencik, Erbeyli, İncirliova, Köşk, Nazilli, Kuyucak, Atça, Sultanhisar, Buharkent, Yenipazar, Koçarlı, Söke, Dalama, Çine, Bozdoğan, Muğla- Milas, Yatağan, Bodrum, Fethiye, Ortaca, Köyceğiz, Marmaris, Dalaman ilçelerini kapsayan bölge

Ürünün Tanımı: Coğrafi işaret tescil talebine konu bölge İzmir, Aydın, Muğla illerinden oluşmaktadır. Söz konusu bölgede yetiştirilen hakim zeytin çeşidi Memecik olup, bu çeşit Memecik, Taşarası, Aşıyeli, Gülümbe, Şehir, Yağlık gibi yöresel adlarla da tanınmaktadır. Orijinin Muğla ili olduğu bildirilen Memecik çeşidi ilgili bölgede ilçeler bazında % 7 ile %90 arasında dağılım göstererek ortalama % 76.2'sini oluşturmaktadır. İllere göre bu dağılım sırasıyla İzmir için % 60.6, Aydın %85, Muğla ili için ise %80.6'dır. Ayrıca söz konusu bölgedeki Memecik çeşidinin ağaç sayısı Türkiye Memecik ağaç varlığının hemen hemen tamamını oluşturmaktadır.

Memecik zeytinlerinin en önemli tanıtıcı unsuru meyve ucunda bir meme çıkıntısının oluşudur. Meyve iri, oval özellikle uç kısım bir tarafa doğru hafif bükümlü olup asimetriktir. Ayrıca Memecik, Ege Bölgesinin siyah sofralığa uygun bir çeşidi olup çekirdeklerinin çimlenme oranı yüksektir.

Zeytinlikler genellikle meyilli ve taşlık alanlarda yer alır. Kayalık alanlarda yetişen ağaçların habitusu daha küçük ağaçlar arasındaki mesafe daha azdır. Yöredeki yıllık hava sıcaklığı ortalamasının yüksekliği ve yıllık ortalama yağış miktarının zaman zaman istenenden düşük olmasına bağlı olarak oluşan kuraklık, zeytin ve zeytinyağı kalitesini sınırlayan faktörlerin başında gelir.

Üretim Metodu: Zeytinin yapısında, kendine has karakteristiklerinde değişikliğe neden olmayacak bir ısıl ortamda sadece yıkama, sızdırma, santrifij ve filtrasyon işlemleri gibi mekanik veya fiziksel işlemlerinin uygulandığı, hijyenik şartlarda üretim yapılan hijyenik koşullarda geleneksel yöntemlerin uygulandığı zeytin sıkma tesisleri kullanılmaktadır. Her iki yöntemde de zeytinyağı elde etmek mümkündür. Üretimde hiçbir kimyasal işlem uygulanmaz.

Zeytin sıkma tesislerinde elde edilen zeytinyağları, serbest yağ asidi, peroksit sayısı ve duyusal analizleri (tat, koku, aroma) vb özelliklerinin natürel yemeklik zeytinyağı özelliklerini taşıması nedeniyle doğrudan tüketime uygun durumda ise natürel zeytinyağı; serbest yağ asidi ve peroksit sayısı natürel yemeklik zeytinyağı özelliklerini taşısa dahi duyusal analizleri (tat, koku, aroma) doğrudan tüketim için uygun değilse ham zeytinyağı olarak gruplandırılır.

Naturel Zeytinyağı: Zeytin ağacı meyvesinden doğal niteliklerinde bir değişikliğe neden olmayacak bir ısıl ortamda sadece yıkama, sızdırma, santrifüj ve filtrasyon işlemleri gibi mekanik veya fiziksel işlemler uygulanarak elde edilen, berrak, sarıdan yeşile değişebilen renkte, zeytin meyvesinin kendine has tadı, kokusu ve aramasını içeren, doğal haliyle doğrudan tüketime uygun olan zeytinyağıdır.

Naturel Sızma Zeytinyağı: Zeytin ağacı meyvesinden doğal niteliklerinde bir değişikliğe neden olmayacak bir ısıl ortamda sadece yıkama, sızdırma, santrifüj ve filtrasyon işlemleri gibi mekanik veya fiziksel işlemler uygulanarak elde edilen, berrak, sarıdan yeşile değişebilen renkte, zeytin meyvesinin kendine has tadı, kokusu, araması ve vitaminlerini yoğun olarak bünyesinde taşıyan, doğal haliyle doğrudan tüketilebilen, tadında acılık ve yakıcılık gibi olumlu özellikleri taşıyan ve hiç kusur içermeyen natürel zeytinyağıdır.

Naturel Birinci Zeytinyağı: Zeytin ağacı meyvesinden doğal niteliklerinde bir değişikliğe neden olmayacak bir ısıl ortamda sadece yıkama, sızdırma, santrifüj ve filtrasyon işlemleri gibi mekanik veya fiziksel işlemler uygulanarak elde edilen, berrak, sarıdan yeşile değişebilen renkte, zeytin meyvesinin kendine has tadı, kokusu ve aramasını, bunun yanı sıra hafif kusurları bünyesinde taşıyan, doğal haliyle doğrudan tüketilebilen natürel zeytinyağıdır.

Naturel İkinci Zeytinyağı: Zeytin ağacı meyvesinden doğal niteliklerinde bir değişikliğe neden olmayacak bir ısıl ortamda sadece yıkama, sızdırma, santrifüj ve filtrasyon işlemleri gibi mekanik veya fiziksel işlemler uygulanarak elde edilen, berrak, sarıdan yeşile değişebilen renkte, zeytin meyvesinin kendine has tadı, kokusu ve aramasını, bunun yanı sıra belirgin olabilen bazı kusurları bünyesinde taşıyan, doğal haliyle doğrudan tüketilebilen natürel zeytinyağıdır.

Ham Zeytinyağı: Serbest yağ asitliği %3.3'ten düşük bile olsa tat, koku ve araması iyi olmayan, kusur içeren ve bu özellikleri nedeniyle doğrudan tüketime uygun olmayan rafinasyon işlemine tabi tutulması gereken zeytinyağları ham zeytinyağı tanımına girmektedir. Serbest yağ asitliği %3.3'ün üzerinde olan zeytinyağları veya asitliği %3.3'ün altında bile olsa duyusal özellikleri yönüyle doğrudan tüketime uygun olmayan zeytinyağları, doğal yapısında değişikliğe neden olmayacak metotlarla rafine edilerek yenilebilir duruma getirilir.

Rafine Zeytinyağı: Yüksek asitli, istenmeyen tat ve kokuda olan ham zeytinyağları, fiziksel rafinasyon işleminden geçirilir. Öncelikle renk açma (ağartma) işlemine ve daha sonra koku giderme (deodorizasyon) işlemine tabi tutularak, vakum altında 220-2400C de su buharı distilasyonu yoluyla koku veren maddeler ve asitliği giderilir. Elde edilen yağ asitliği en çok % 0,3; tadı ve kokusu hafif, sarının değişik tonlarında rengi olan rafine zeytinyağıdır. Rafinasyon sırasında hiç bir yabancı madde eklenmez.

Riviera Zeytinyağı: Rafine zeytinyağı ile natürel zeytinyağlarının belli oranlarda karıştırılmasıyla elde edilen, yeşilden sarıya değişebilen renkte, kendine özgü tat ve kokuda olan, serbest yağ asitliği en çok % 1,5 olan zeytinyağıdır. Karışımda kullanılan natürel zeytinyağının tadı ve rengi nitelikli, hoşa giden ve aromalı Riviera zeytinyağı üretiminde önemli rol oynar.

Kaynak

www.turkpatent.gov.tr